Kredit tarixçəsi sənin maliyyə həyatında mühüm rol oynayır. Xüsusilə o, sənin kredit götürmək, mənzil kirayələmək və hətta işə düzəlmək imkanlarına belə təsir edir. Bəs pis kredit tarixçən varsa nə etməlisən? Ümidini itirmə! Onu yaxşılaşdırmaq və daha parlaq maliyyə gələcəyinə yol açmaq üçün atacağın addımlar mövcuddur. Təfərrüatları bu yazıda öyrənəcəksən!

Kredit tarixçəsi banklar üçün sənin maliyyə sabitliyini və etibarlılığını qiymətləndirən bir vasitədir. Kredit tarixçələri banklar, mikromaliyyə təşkilatları və lizinq şirkətləri də daxil olmaqla, müxtəlif mənbələrdən borcalanlar haqqında məlumat alan kredit büroları tərəfindən aparılır. Bu bürolarda əlavə olaraq ödənilməmiş aliment, mənzil, kommunal və telekommunikasiya xidmətləri, digər növ borc və ödənişlər haqqında da məlumatlar var.

Beləliklə, toplanmış məlumatlara əsaslanaraq, kredit büroları müştərini fərdi kredit balları ilə dəyərləndirirlər. Ən yüksək kredit balı adətən 999-dur və bu borcalan üçün ideal keyfiyyət sayılır. Bunun əsasında sənin toplamış olduğun bal, gələcəkdə yeni kredit almaq şansını artırır.

İndi isə kredit bürosundan danışaq. Kredit tarixçəni yoxlamaq üçün həm banklar, həm də potensial borcalanlar kredit tarixçəsi məlumatlarına çıxış əldə edə bilərlər. Sən bu məlumatı informasiyanı saxlayan kredit bürosundan tələb etməklə əldə edə bilərsən.
Kredit tarixçəsi adətən Mərkəzləşdirilmiş Kredit Reyestri Xidməti vasitəsilə yoxlanılır. Həmçinin kredit tarixçəsi haqqında məlumatı “ASAN xidmət” mərkəzlərindən də öyrənmək mümkündür.

Bu suala cavab verməzdən əvvəl bir şeyi anlamaq lazımdır ki kredit tarixçəsi əsasən kredit borclarının vaxtında ödənilməməsinə görə pisləşir. Yəni burada borc faktoru əsas rol oynayır. Borcu aradan qaldırmağın isə iki qanuni yolu var:

1. Borcların ödənilməsi;
2. Müflis və iflasın elan edilməsi.

Bununla belə, iflasın elan edilməsi sənin kredit tarixçənə uzunmüddətli təsirlər göstərə bilər.

Borcla mübarizə apardığın, lakin ödənişləri davam etdirə bilmədiyin zaman borcun restrukturizasiyası əlverişli seçim ola bilər. Belə olan təqdirə sən vəziyyətini borc verənə izah edib, ondan kredit müddətini uzatmağı və ya aylıq ödəniş məbləğini azaltmağı xahiş edə bilərsən. Təbii ki kreditor sənin tələbini təmin etmək məcburiyyətində deyil, lakin onun üçün sənə qarşı potensial hüquqi tədbirləri başlatmaqdansa, borcu yenidən strukturlaşdırmaq daha sərfəli ola bilər. Bununla belə, unutma ki, borcun restrukturizasiyası uzunmüddətli perspektivdə kreditin ümumi dəyərini də artıra bilər.

Yenidən maliyyələşdirmə, adətən daha aşağı faiz dərəcəsi təklif edən yeni kreditlə mövcud kreditin ödənilməsini nəzərdə tutur. Bu sənin kredit tarixçənə mənfi təsir göstərməyəcək və borcunu vaxtında ödəməyinə kömək olacaq. Ona görə də daha yaxşı şərtlər tapmaq üçün bank və ya digər maliyyə təşkilatları ilə yenidən maliyyələşdirmə variantlarını araşdırmaq olar. Qeyd etmək vacibdir ki, kredit tarixçən ciddi şəkildə “zədələnibsə”, yenidən maliyyələşdirmə məqsədəuyğun həll yolu olmaya bilər, çünki kreditorlar belə müştərilərlə işləməkdən adətən çəkinirlər.

Əgər sən borclarını uğurla ödədiyin təqdirdə, hələ də pis kredit tarixçəsindən əziyyət çəkirsənsə, onu sıfırdan maliyyələşdirə bilərsən. Bu üslub daha yüksək faiz dərəcələri ilə daha kiçik kreditlərin alınmasını və vaxtında ödənişlərin təmin edilməsini nəzərdə tutur. Beləliklə sənin kreditləri tədricən ödəmən bankların sənə olan inamını bərpa etməyə və şəxsi kredit qabiliyyətini yaxşılaşdırmağa kömək edə bilər.

Kredit hesabınıın yaxşılaşdırılması vaxt və səy tələb edir, lakin nəticələr buna dəyir. Borclarını vaxtında ödəməklə, kreditlərdən istifadəni azaltmaqla və kredit hesabını müntəzəm olaraq nəzərdən keçirməklə, kredit tarixçəni yaxşılaşdırmaqda əhəmiyyətli irəliləyiş əldə edə bilərsən. Yadda saxla ki, yaxşı kredit balı daha yaxşı maliyyə imkanlarına qapı açır və uzun müddətdə puluna qənaət etdirir.